Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Siyasal Bilgiler Fakültesi
İktisat Bölümü

Tez Tebriği

Bölümümüz İktisat Yüksek Lisans Programı öğrencimiz Uğur TOPÇU tarafından Dr. Öğr. Üyesi Yavuz YILDIRIM danışmanlığında hazırlanan yüksek lisans tezi tamamlanmıştır. Öğrencimizi tebrik eder, başarılarının devamını dileriz.

Tez Konusu:

Döviz Kurunun Hedeflenen Değerden Sapması ile Mücadelede TCMB Tarafından Uygulanan Politika Araçları: Zorunlu Karşılıklar ve Rezerv Opsiyon Mekanizması

Tez Özeti: 

2008 yılı küresel finans krizi sonrası yaşanan yoğun sermaye hareketliliği neticesinde özellikle 2011 yılı ve sonrasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), zorunlu karşılıkları aktif bir politika aracı olarak kullanmaya başlamıştır. İlerleyen yıllarda ise zorunlu karşılıklar döviz kuru oynaklığı ile mücadelede önemli bir politika aracı haline gelmiştir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı döviz kurunun değerindeki değişmeyi açıklayan modeller çerçevesinde Türkiye’de son 7 yıl içerisinde döviz kurunun değerindeki değişmelerin hem kısa hem de uzun dönemde nedenlerini analiz etmektedir. Bu amaçla model hazırlanırken para arzları farkı, enflasyon oranları farkı gibi makro değişkenler kullanılmıştır. Bununla birlikte diğer çalışmalardan farklı olarak TCMB’nin uyguladığı döviz kurundaki değişmelere müdahale amacıyla başvurduğu yabancı para zorunlu karşılık oranı, rezerv opsiyon mekanizması (ROM) katsayıları ve oranları kullanılarak “kapsanmış zorunlu karşılık oranı” değişkeni türetilmiş ve bu değişkenin döviz kurunun değerini belirlemedeki rolü analiz edilmiştir. Yapılan durağanlık analizleri sonucunda değişkenlerin farklı mertebeden bütünleşik olmaları sebebiyle Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) tahmin yöntemi kullanılarak modeldeki değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Uzun dönemde enflasyon farkının, para arzı farkının, ticaret dengesinin, çıktı düzeyi farkının ve kapsanmış yabancı para zorunlu karşılık oranının, döviz kurunun önemli belirleyicileri oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca döviz kuru oynaklığına (nominal döviz kurunun, beklenen döviz kurundan sapması) yönelik başvurulan politika aracında %1’lik bir değişme olduğunda döviz kurundaki oynaklığının %0,003 azaldığı tespit edilmiştir.